Jupiter 27-11-2011

Klik op de foto om deze  als animatie te zien.

Jupiter 08-01-2012

Klik op de foto om deze  als animatie te zien.

Vanaf zomer 2022 gebruik ik voor zonopnamen een D18cmF6 Maknewton (Intes MN71). De kijker is bij dit soort opnamen voorzien van een zonnefilter ND3,8 en een continuumfilter. Het ND filter is een grijsfilter dat maar 1/6400 deel van het licht doorlaat en het continuumfilter is een groen filter met smalle doorlaat dat de granulatie van het zonoppervlak beter zichtbaar maakt. Zo kan dan met de Asi294 monochrome camera zowel de gehele zon in een keer worden opgenomen en met een Barlow de details van de zonnevlekken.

Dit type opnamen van de zon noemt men een - witlicht opname- omdat er ook opnamen worden gemaakt met zeer speciale (zeer dure) filters die alleen het licht van een bepaalde zeer smalle spectraallijn doorlaten. Met die filters kunnen dan heel specifieke details zoals b.v. zonnevlammen worden vastgelegd wat bij een -witlichtopname- niet mogelijk is. Wel kan de resolutie van een dergelijke witlichtopname als de seeing meewerk erg groot zijn. Bij dit soort opnamen heeft de seeing (conditie van de atmosfeer) een grote nadelige invloed op de scherpte van het beeld. Die invloed neemt toe als de diameter van de kijker groter wordt en dat is de reden dat ik vroeger voor dit werk een 10 cm lenzenkijker gebruikte. Door de diameter van 18 cm die ik nu gebruikt komt het regelmatig voor dat de scherpte zo beperkt is dat opnamen  minder scherp zijn dan met een 10cm kijker.

Vanaf midden 2021 gebruikte ik een tijdje een D250mmF4,8 newton met deze Asi294mm mono webcam voor dit doel. De full-disk is dan direct in prime focus en voor de details is een Barlow toegepast. De grotere diameter leverde niet de winst op die theoretisch verwacht kan worden en als compromis ben ik overgestapt op de huidige kijker van 18 cm. Zo kan ik als de seeing eens een keer erg goed is toch winst maken in de scherpte van de opnamen.

De vroegere foto's werden steeds gemaakt met een 10 cm F 15 refractor (lenzenkijker). Omdat het groene continuum filter maar en smalle kleurband doorlaat kan het objectief een gewone achromaat zijn want een apochromaat geeft geen enkele winst omdat er maar met één kleur gewerkt wordt. Het beeld van de gehele zon werd opgenomen met een Canon 450D in primaire focus. De detailopnamen van de zonnevlekken gebeurde toen met een 2 x Barlow lens en een DMK of ZWO webcam. Alleen als de waarneemcondities voldoende gunstig zijn is het zinvol om deze detailopnamen te maken.

43

42

41

40

39

38

37

35

34

33

32a

32

Zon 18-1-2023

Na een lange periode waarin weinig zonnevlekken te zien waren zijn tegenwoordig weer regelmatig meerdere zonnevlek groepen te zien. Zo ook op 18 jan. 2023 waar een groot aantal zonnevlekken aanwezig waren. Omdat die dag grote gaten in de bewolking voorkwamen en de seeing redelijk goed was is het gelukt deze grote groep vlekken te kunnen vastleggen. Dit gebeurde met de Intes MN71 (18 cm Mak-Newton) die voorzien was van het Baader D3,8 zonnefilter + continuum en UV-IR block filter en asi 294mm camera. Voor de detailopnamen van de vlekken is ook een 2,5x barlow toegepast.

De verdeling van de vlekken leende zich ervoor om de details van vlekken mooi bij het beeld van de volle zon te voegen wat een bijzonder totaalbeeld opleverde.

Klik hieronder op de foto's om deze in vol formaat in beeld te krijgen !

31

Zon 15-1-2023

30

Zon 16-12-2022

29

Zon 7-10-2022

28

Zon 4-3-2022 

Dat er een hiaat zit in de fotoreeks komt omdat in die  jaren de zon heel rustig was waardoor er vrijwel geen zonnevlekken te zien waren. Maar de laatste tijd zie je het aantal zonnevlekken weer toenemen zodat er weer wat te fotograferen is. 

27    (klik op de foto voor de volle resolutie)

Zon 2 april 2017

26

Zon april 2016

25

Zon 15-04-2015

24

Zon 21-11-2014

23

Zon 05-02-2014

22

Zon 04-02-2014

21

Zon 03-02-2014

20

Zon 02-02-2014

19

Zon 31-01-2014

18

Zon 10-01-2014

17

Zon 05-01-2014

16

Zon 30-10-2013

15

Zon 08-07-2013

14

Zon 07-07-2013

13

Zon 07-05-2013

12

Zon 05-05-2013

11

Zon 07-04-2013

10

Zon 04-03-2013

9

Zon 16-01-2013

8

Zon 11-01-2013

7

Zon 22-11-2012

6

Zon 28-10-2012

5

 Zon 14-09-2012

4

Zon 10-08-2012

3

Zon 14-05-2012

2

Zon 30-04-2012

1

Zon-Venus 08-06-2004

opname gemaakt tijdens vakantie op eiland Ruggen met een 400 mm (vogel)telelens

Hoe gebruik je een DSLR bij deepskyfotografie?

Een interessante  vraag waarbij de aspecten iso-waarde en belichtingtijd de voornaamste grootheden zijn.

Even een extra inleiding;

Bij deze materie hebben we te maken met 14 bits(raw)- en 16 bitsbestanden. Daar ik stellig de indruk heb dat te weinig mensen realiseren wat 14 of 16 bits bestanden inhouden heb ik enkele demobestanden gemaakt waarin het bijzondere van deze bestanden kan worden duidelijk gemaakt.
Deze bestanden zijn hier te downloaden:
Demobestand 1
Demobestand 2
Demobestand 3

Open deze bestanden in Photoshop en ga met de niveaus (levels) schuiven om de verborgen informatie in de bestanden zichtbaar te maken en zie hoe ontzettend veel informatie in deze bestanden kan zitten.

In een 14 bits bestand kan de informatie 64 x groter zijn dan dat wat we met onze ogen kunnen zien.
Bij 16 bit is dit 256 x en dat betekend dat er dus de informatie in kan zitten gelijk aan 256 gewone foto’s. 

Realiseer je dus dat als je naar een 16bits bestand kijkt en je ziet niks of heel weinig dat er dan toch een schat van informatie in kan zitten die pas na wat ingrepen zichtbaar wordt.!

Klik HIER of hieronder op de afbeelding en er wordt een powerpointpresentatie gedownload waarin ik toelicht hoe naar mijn mening een moderne digitale camera het best kan worden toegepast. Het is een vrij groot bestand en het duurt dan ook even eer de presentatie zich zal tonen, even geduld dus.

Mijn semi permanente opstelling. Een 250mm Newton F4,8 met 100 mm F15 refractor.
De refractor is een Polarex buis maar bezit een Duits objectief omdat het originele Polarexobjectief niet voldeed. Deze polarexkijker is aangeschaft in 1970. De bouw van deze montering is gestart in 1968 en heeft tot 2002 gefunctioneerd met een volgmotor die bestond uit een elektromotor van een antieke gramofoon.
In 2002 heb ik stappenmotoren op beide assen gemonteerd en kon met het freewareprogramma "Scope" van Mel Bartels de kijker totaal worden bestuurd. Deze Bartels-sturing vereist een DOS-computer maar heeft veel uitgebreidere mogelijkheden dan een Synscan-sturing waarmee ik ondertussen ook vertrouwd ben.
De 250mm Newton maakt sinds 2002 deel uit van deze setup. De newton heeft een ongebruikelijke focusmethode. Ik schuif namelijk de oculairhouder met daaraan ook de vangspiegel in de richting van de optische as op en neer. Hierdoor ontbreekt de gebruikelijke focusser en kan ik het oculair of camera heel dicht bij de tubus plaatsen. Voordeel is dat de plaats van camera of oculair heel stabiel is maar ook dat ik en relatief kleine vangspiegel kan gebruiken. De vangspiegel kan gemakkelijk vervangen worden door een ander exemplaar. Zo heb ik een grote vangspiegel voor deepskyfotografie en een kleine voor planeet waarnemingen. Bij het aanbrengen van een vangspiegel is extra aandacht besteed aan een reproduceerbare positie. Daar ben ik zodanig in geslaagd dat er meestal geen correctie voor de collimatie nodig is.

In de jaren 2010-13 heb ik de nodige modificaties aan deze setup aangebracht. Zo is de aandrijving van de uuras die in eerste instantie was aangebracht op de onderkant van de uuras verhuist naar de bovenkant bij de declinatie as. Dit om de torsie van de uuras die mogelijk was door de lengte verschil van de plaats van de declinatieas en de aandrijving weg te werken. Ook is de truusconstructie van de newton vervangen door een buis. De oude truusconstructie gaf onhandig veel verzakking als de kijker van positie veranderde.

In 2018 heb ik de Bartels (DOS)besturing vervangen door het besturingssysteem van de HEQ6.Daartoe moesten de overbrengingen van motor naar dec- en uuras worden angepast naar 705 zoals nodig voor deze synscan besturing. Dus nu wordt de kijker bestuurd door de motoren, stuurprint en handpad van de HEQ6. Via ascom en een EQDIRkabeltje kan nu de kijker rechtstreeks met de computer bestuurd worden. Ook is de kijker vehuist naar het dak van de bijkeuken. Dit pas nadat de balklaag van dat dak is versterkt door aan elke balk aan beiden zijden een extrabalk is bevestigen. Dat was nodig omdat voor die versteviging als de kijker werd gericht op een planeet en de waarnemer ging naar binnen om met de computer verder te gaan die planeet niet meer in beeld was. Het gewicht van de waarnemer naast de kijker had tot gevolg dat de kijkrichting van de kijker op een ontoelaatbare manier werd beinvloed. Nu is die invloed nog wel zichtbaar maar verstoort het werken met de kijker niet meer.

Hieronder m'n mobiele setup. Het is een HEQ6 die ik naar eigen wensen heb aangepast en heb geplaats op een eigenbouw statief volgens Duits-model (knikzuil). Het draagt een 150mm F5 en een 114mm F4 eigenbouw Newton die onderling zowel als hoofdinstrument of als volgkijker kunnen worden gebruikt.

Door de aangepaste montering en statief kan ik een hele nacht fotografern zonder meridiaanflip. Daar ik op de montering een USB-hub heb geplaatst die alle signalen van montering, EOS-camera, volgcamera e.d. ontvangt, kan ik met een voedingskabel en een USB-repeater-kabel de zaak op afstand sturen. Ik heb zo zonder problemen gewerkt met 24 meter (2x 12 meter) USB-kabel tussen computer en montering. Het enige wat nog ontbreekt is de mogelijkheid om de focusmotoren te sturen maar ik hoop dit met een USB-interface kaart op te lossen.